از موفقیت‌هایتان یاد بگیرید نه از شکست‌هایتان

چه در اینترنت بگردید یا در کتاب‌های موفقیت، متن‌های زیادی می‌بینید که به تقدیس شکست می‌پردازند. حتی در همین وبلاگ خود من هم مواردی را می‌توانید پیدا کنید. مثلا در یادشات پایان سال کینتسوگی ! اما به نظر می‌رسد یک جای کار ایراد دارد. شاید یک شکست به معنای اتمام و به بن‌بست رسیدن نباشد، اما امروزه کار به جایی رسیده که گاهی در بعضی متن‌ها و توصیه‌ها انگار هدف از تلاش، شکست است. تا بتوانید بیشتر بیاموزر! اما از شکست چه چیزی می‌تان یاد گرفت؟ حداکثر می‌توانید یک مسیر اشتباه رابشناسید. در بهترین حالت بعد از یک شکست می‌دانید که چه نباید کرد. اما اینکه برای موفقیت باید چه کاری بکنید از شکست قابل یادگیری نیست. من امروز می‌خواهم بگویم این کلیشه از ریشه اشکال دارد. در شکست خیلی دنبال یادگیری نباشید. موفق شوید و بعد از موفقیتتان برای یادگیری و تکرار موفقیت استفاده کنید! این حرفی بدیهی است، با فطرت شما سازگارترست و امروز نشان می‌دهم درست‌تر هم هست.

از موفقیت بیشتر یاد می‌گیرید

فکر کنم این دلیل خوبی باشد! شاید شما خلاف این را زیاد شنیده باشید. اینکه «یا موفق می‌شوید یا یاد می‌گیرید» اما این حرف مزخرف است. همیشه می‌توان یاد گرفت. تحقیقات بسیاری این را ثابت کرده که از موفقیت بیشتر یاد می‌گیرید. مثلا این مقاله در سایت دانشگاه شیکاگو را ببینید. محققان ۵ آزمایش با بیش از ۱۶۰۰ شرکت‌کننده ترتیب دادند. به شرکت‌کنندگان یک سری سوال باینری (دو جوابی) دادند. مثلا محققان از بازاریابان تلفنی پرسیدند که شرکت‌های آمریکایی سالانه چقدر پول را به دلیل خدمات ضعیف به مشتریان از دست می‌دهند. شرکت‌کنندگان دو گزینه داشتند: «تقریبا ۹۰ میلیارد دلار» یا «تقریبا ۶۰ میلیارد دلار». به نظر می‌رسد فارغ از اینکه جواب صحیح کدام مورد باشد و شما کدام مورد را انتخاب کرده باشید، وقتی موفقیت و شکستتان را بدانید باید بتوانید جواب صحیح را بفهمید و در آزمون بعدی باید موفق شوید. این بسیار منطقی است اما در واقع این اتفاق نیفتاده است.

محققان مجددا همان شرکت‌کنندگان را مورد همان آزمایش قرار دادند. افراد تقریبا چیزی از شکستشان یاد نگرفتند. حتی زمانی که آزمایش را به گونه‌ای تغییر دادند تا یادگیری انگیزه داشته باشد هم کسانی که شکست خورده بودند کمتر پاسخ خود را به یاد داشتند و کمتر در آزمون مجدد موفق شدند. در حالی که موفقیت به طرز معناداری تکرار می‌شود.

این ساختار مغز است. حتی میمون‌ها هم از شکست بیشتر یاد می‌گیرند

در تحقیقات دیگری (اینجا از لایوساینس بخوانید) دانشمندان یک سری تصویر به میمون‌ها نشان دادند. میمون‌ها باید نسبت به تصویری که می‌دیدند به چپ یا راست نگاه می‌کردند. اگر درست انتخاب می‌کردند پاداش می‌گرفتند. محققان نورون‌های قشر جلو و قاعده مغز میمون‌ها را بررسی کردند و همزمان مسیر موفقیت‌ها و شکست‌ها را زیر نظر گرفتند. بوضوح می‌شد فهمید که موفقیت تاثیر عمیق‌تری روی یادگیری دارد.

یکی از محققان می‌گوید برای یادگیری باید نرون‌های موجود در این نواحی خود را تنظیم کنند. زمانی که حیوان اخیراً موفقیت داشته است، در مقایسه با زمانی که حیوان با شکست مواجه شده است، بهتر یاد می‌گیرند. زمانی که حیوان دچار شکست شد، عملاً هیچ تغییری در پردازش عصبی ایجاد نشد، نورون‌ها اصلاً بهبود نیافتند.

شکست چیزی به میمون‌ها یاد نمی‌دهد. این موفقیت است که باعث آموزش می‌شود.

موفقیت یک حلقه با فیدبک مثبت است

یکی از دلایلی که یادگیری از موفقیت می تواند موثرتر باشد این است که موفقیت یک فیدبک مثبت ایجاد می‌کند. وقتی در کاری موفق می‌شویم، مغز ما دوپامین ترشح می‌کند که احتمال یادگیری و تغییر رفتار را افزایش می‌دهد. این به این معناست که هر چه بیشتر موفق شویم، اعتماد به نفس و تمایل ما برای ریسک کردن بیشتر می‌شود.

در مقابل، شکست اغلب می تواند منجر به احساسات منفی مانند ناامیدی، ناامیدی و شک به خود شود. این احساسات می‌توانند مانع از توانایی ما برای رشد و یادگیری از تجربیاتمان شوند. در برخی موارد، شکست حتی می‌تواند منجر به رفتار اجتنابی شود، جایی که از ترس شکست دوباره از ریسک کردن یا امتحان چیزهای جدید اجتناب می‌کنیم.

موفقیت راه را به شما نشان می‌دهد، شکست بی‌راهه

همانطور که در مقدمه گفتم، درست است که در شکست هم چیزهایی برای یادگرفتن وجود دارد. اما شکست در بهترین حالت می‌تواند یک راه شکست را به ما نشان می‌دهد. هرچند تشخیص علت شکست، خصوصا علت شکست خودمان، سخت است. تحقیقات بسیاری نشان می‌دهند که ما از مشاهده شکست دیگران بشیار بیشتر از شکست خودمان یاد می‌گیریم. با این حال به هر حال شکست یک راه نرسیدن و یک بی‌راهه را به ما نشان می‌دهد.

در مقابل موفقیت، یک مسیر رسیدن به هدف است. وقتی چیزی یکبار باعث موفقیت شده، احتمال بیشری وجود دارد که مجددا بتواند باعث موفقیتمان شود. تحقیقات بسیاری ثابت کرده‌اند که افراد بسیار بیشتر از آنکه بتوانند علت شکستشان را به درستی حدس بزنند، می‌توانند علت موفقیتشان را پیدا کنند. موفقیت به ما یه راه برای رسیدن می‌دهد. یک سنگ‌ بنا که می‌توانیم موففیت بعدی‌مان را روی آن بنا بگذاریم.

اگر در کانال تلگرام من عضو باشید، قبلا در تلگرام به یک مقاله اشاره کرده‌ام. افرادی که برای اولین بار یک بیزینس را شروع می‌کنند (بدون تجربه قبلی) ۲۳ درصد شانس موفقیت دارند. اگر فرد قبلا یک بار موفقیت در بیزینس شخصی را تجربه کرده باشد این سانس تقریبا یک و نیم برابر می‌شود. این افراد ۳۴ درصد شانس موفقیت دارند. اما افرادی که در تجربه اول شکست خوردند چطور؟ آنها در تجربه دوم ۲۳ درصد شانس موفقیت دارند. تجربه شکست شانس موفقیت بعدی را تغییر نمی‌دهد. شاید چون شکست نمی‌تواند چیزی را به ما آموزش دهد. اما یک خبر خوب هم هست. شکست در تجربه اول اگر شانس ما را بیشتر نکرده حداقل شانس موفقیت را کمتر هم نمی‌کند.

خلاصه و نتیجه‌گیری

در پایان، در حالی که مهم است که از موفقیت ها و شکست هایمان درس بگیریم، دلایل خوبی وجود دارد که باور کنیم یادگیری از موفقیت می تواند موثرتر باشد. با تمرکز بر نقاط قوت و تکیه بر موفقیت‌هایمان، می‌توانیم اعتماد به نفس خود را افزایش دهیم، ریسک‌های بیشتری بپذیریم و در نهایت به موفقیت‌های بیشتری در آینده دست یابیم.

با این حال این به این معنی نیست که از شکست بترسیم. «تلاش نکردن» قطعا از شکست خوردن بدتر است. همچنان می‌توان شکست را به عنوان بخشی از مسیر پذیرفت. اما فراموش نکنیم که هدف واقعی ما موفقیت است هرچند از شکست هم نمی‌ترسیم!